Այս տարվա առաջին եռամսյակում 1000 խոշոր հարկատուների ցանկում ուշագրավ փոփոխություն կար։ Առաջին տեղում հայտնվել էր «Մոբայլ սենթր արթ» ՍՊԸ-ն, որը վճարել է 19 մլրդ 907 մլն 415 հազար դրամի հարկ։ Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում այս ընկերությունը զբաղեցրել է 6-րդ հորիզոնականը, իսկ 2022թ.՝ 38-րդը։ Ի դեպ, հազար հարկատուների մեջ 5-րդ տեղում էլ հայտնվել է «Փրիթի ուեյ» ՍՊԸ-ն՝ «Վեստա» խանութների ցանցը, որը ևս բջջային հեռախոսներ է վաճառում։
Բջջային հեռախոսների առքուվաճառքով զբաղվող ընկերության՝ խոշոր հարկատուների ցուցակը գլխավորելն ինքնին հետաքրքիր է, թեկուզ այն առումով, որ «Մոբայլ սենթր արթ» ՍՊԸ-ն առաջ էր անցել ավանդաբար այդ ցուցակի առաջատար ընկերություններից։ Ի՞նչ է նշանակում այս ամենը. Հայաստանում սկսել են ավելի շատ բջջային հեռախոսներ գնե՞լ, թե՞ պատճառն այլ է։
Radar Armenia-ն այս կապակցությամբ հարցում էր ուղարկել ՀՀ ՊԵԿ՝ խնդրելով տեղեկություններ տրամադրել Հայաստան բջջային հեռախոսների ներմուծման ու արտահանման ծավալների վերաբերյալ։
Վիճակագրական պատկերը բավական հետաքրքիր է. այս տարվա առաջին եռամսյակում ՀՀ ներկրվել է 702.603 հատ, արտահանվել` 591.724 հատ բջջային հեռախոս, այսինքն՝ արտահանվել է ներկված հեռախոսների 84.2 տոկոսը։ Սա ինքնին հետաքրքիր փաստ է, քանի որ ստացվում է՝ հեռախոսների միայն մի փոքր մասն է ներքին շուկայում վաճառքի հանվել։
Համեմատության համար նշենք, որ 2023թ. նույն ժամանակահատվածում ՀՀ ներմուծվել էր 375.981, և արտահանվել 162.682 հեռախոս։ Այս դեպքում էլ ստացվում է, որ արտահանվել է ներկրվածի 43.2 տոկոսը։ Մինչդեռ 2022թ. այդ թիվը շատ ավելի քիչ է եղել՝ ներմուծվել է 74.546 հեռախոս, արտահանվել 961-ը։
Ինչ վերաբերում է բջջային հեռախոսների՝ տարեկան կտրվածքով ներմուծմանը, ապա 2022թ. համեմատ 2023-ին աճը զգալի է եղել։ Այս դեպքում ևս ներմուծված հեռախոսների մեծ մասն արտահանվել է։
Ըստ ՊԵԿ-ի՝ այս տարի բջջային հեռախոսներ ներկրել է հիմնականում 55 կազմակերպություն, իսկ արտահանմամբ՝ զբաղվել 6-ը։ Բջջային հեռախոսներն արտահանվել են դեպի ՌԴ, Բելառուս, Ուզբեկստան ու Չեխիա։
Հեռախոսների ներմուծման աշխարհագրությունը շատ ավելի լայն է՝ Վիետնամ, ԱՄԷ, ՌԴ, Հոնկոնգ, Նիդերլանդներ, Չեխիա, Կորեա, Չինաստան, Վրաստան, Հնդկաստան և Բելգիա։
Արման Գալոյան